Günümüzde dijital oyunlar, çocukların eğlence anlayışının merkezine yerleşmiş durumda. Ancak ekran süresinin kontrolsüz bir şekilde artması, çocukları fiziksel, psikolojik ve sosyal açıdan olumsuz etkileyebiliyor. Uzmanlara göre, oyun bağımlılığı, sadece çocukların değil, aynı zamanda aile dinamiklerinin de sağlığını tehdit ediyor.
Dijital Oyun Bağımlılığı Nedir?
Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Dr. Ayşe Yılmaz’a göre dijital oyun bağımlılığı; çocuğun oyun oynamaya karşı kontrolsüz bir istek duyması, diğer faaliyetleri ikinci plana atması ve oyunu bırakınca öfke, huzursuzluk gibi yoksunluk belirtileri yaşaması ile tanımlanıyor.
“Oyun oynama süresi günde 1-2 saati geçiyorsa, çocuk sosyal ortamlardan geri çekiliyor, fiziksel aktiviteye ilgisini kaybediyor ve akademik başarısında düşüş gözleniyorsa bu ciddi bir uyarıdır,” diyor Dr. Yılmaz.
Uzmanlardan Ailelere 7 Öneri
1. Ekran Süresine Sınır Koyun:
Psikolog Ece Demir, ekran süresiyle ilgili net kurallar koymanın bağımlılığı önlemede en etkili adım olduğunu söylüyor.
“Çocukların yaşına göre günde 1 saat ekran süresi yeterlidir.”
2. Alternatif Aktiviteler Sunun:
Spor, sanat, müzik veya açık hava oyunları gibi alternatifler, çocuğun sadece dijital dünyaya odaklanmasını engeller.
3. Ortak Zamanlar Yaratın:
Ailece geçirilen kaliteli zaman, çocuğun dijital oyunlara yönelmesini azaltır.
4. Oyunu Yasaklamak Yerine Anlamaya Çalışın:
Çocuğun neden oyun oynadığını anlamaya çalışmak, çözümün ilk adımıdır. Kısıtlamalar açık iletişimle desteklenmelidir.
5. Model Olun:
Ebeveynin kendi ekran alışkanlıkları, çocuğun davranışlarını doğrudan etkiler.
6. Uyku ve Beslenme Düzenini Koruyun:
Oyun saatleri çocuğun uyku ve beslenme rutinini bozmamalı. Aksi halde hem fiziksel hem zihinsel gelişim zarar görebilir.
7. Gerekirse Uzmandan Destek Alın:
Davranışsal bağımlılık halini almış durumlar profesyonel müdahale gerektirir. Psikolojik destek süreci hem çocuk hem aile için sağlıklı bir yol haritası sunar.