Forbes, Suudi Arabistan’ın Türkiye’nin geliştirdiği KAAN savaş uçaklarından 100 adet almayı planlamasının nedenlerini ve olası sonuçlarını analiz etti. Bu anlaşma, hem siyasi hem de teknik nedenlerden dolayı Riyad için stratejik bir hamle olarak değerlendiriliyor.
ABD’ye Mesaj ve Geçici Çözüm
Suudi Arabistan, KAAN savaş uçaklarını tercih ederek, ABD’ye F-35 Lightning II’ye alternatifleri olduğunu göstermek istiyor. KAAN, 2040'larda altıncı nesil savaş uçaklarına geçiş yapılana kadar Suudi Hava Kuvvetleri için etkili bir geçici çözüm sunabilir.
Tarihi Bir Savunma İhracatı
Türkiye ile Suudi Arabistan arasında gerçekleştirilen savunma işbirliği, 2023 yılında Bayraktar Akıncı İHA siparişiyle rekor bir seviyeye ulaştı. KAAN savaş uçaklarının satın alınması ise bu rekoru bir adım ileri taşıyarak, Türkiye’nin iddialı savunma projelerine ihtiyaç duyduğu yatırımı sağlayabilir. Ayrıca, Suudi Arabistan’ın bu büyük siparişi, uçak başına maliyeti düşürerek Türkiye'nin başka müşteriler kazanmasına da yardımcı olabilir.
KAAN’ın Teknik Özellikleri ve Gelişim Süreci
Şubat 2024’te ilk uçuşunu tamamlayan KAAN, çift motorlu ve stealth özelliklere sahip. İlk motorları Amerikan yapımı General Electric F-110 olan uçakta, Türkiye’nin yerli motor geliştirme planları bulunuyor. Ancak yerli motorlar tamamlanmadan KAAN, tam anlamıyla beşinci nesil bir savaş uçağı olarak kabul edilmiyor. Bu nedenle, teknik olarak Dassault Rafale ve Eurofighter Typhoon gibi 4.5 nesil uçakların üzerinde, ancak F-35 ve F-22 gibi beşinci nesil uçakların altında konumlanıyor.
Savunma İşbirliği ve Teknoloji Transferi
Suudi Arabistan, KAAN alımıyla birlikte teknoloji transferi ve ortak üretim fırsatları elde etmeyi hedefliyor. Bu sayede, kendi yerli savunma sanayisini güçlendirmeyi planlıyor. Riyad ayrıca modern F-15SA uçaklarına ek olarak Eurofighter Typhoon ve Dassault Rafale alımlarını da sürdürüyor.
ABD’nin F-35 Satışına İzin Vermemesi
Suudi Arabistan, uzun süredir ABD’den F-35 almayı istemesine rağmen bu talebi kabul edilmedi. Biden yönetimi, İsrail ile diplomatik ilişkilerin geliştirilmesi kapsamında bir savunma anlaşması önerse de, Suudi Arabistan F-35 satışını gerçekleştiremedi. Bu durum, Riyad’ı Türkiye’den KAAN alımı gibi alternatif çözümlere yönlendirdi.
2030 ve Sonrası İçin Hedefler
Suudi Arabistan, 2030'larda "4.75 nesil" bir savaş uçağına sahip olmayı ve 2040'larda altıncı nesil bir uçak geliştirmeyi hedefliyor. Riyad ayrıca İngiltere, Japonya ve İtalya’nın geliştirdiği Tempest stealth savaş uçağı programına katılmak istiyor. Ancak bu projeye dahil olma sürecinde Japonya’nın endişeleri nedeniyle belirsizlik devam ediyor.
Türkiye ile Ortaklığın Güçlendirilmesi
KAAN’ın alımı, Suudi Arabistan’ın Türkiye ile kapsamlı savunma işbirliğini derinleştirmesi için önemli bir adım olarak görülüyor. Forbes’a göre, bu anlaşma hem Türkiye’nin savunma sanayisini destekleyecek hem de Suudi Arabistan’a modern hava gücü yetenekleri kazandıracak. Riyad, KAAN siparişiyle sabırlı bir şekilde gelecekteki büyük projelere hazırlanıyor.
Sonuç: Stratejik İşbirliği ve Küresel Denge
Suudi Arabistan’ın KAAN savaş uçağı alımı, bölgesel güç dengelerini yeniden şekillendirebilir. Türkiye’nin savunma sanayisinde daha fazla söz sahibi olmasını sağlarken, Suudi Arabistan’a F-35’e alternatif modern bir çözüm sunuyor. Bu işbirliği, her iki ülkenin stratejik hedeflerine ulaşmasında önemli bir rol oynayabilir.
